Een RI&E toetsen en uitvoeren; hoe werkt dat?

Een RI&E is onmisbaar binnen elk bedrijf dat zijn veiligheidsbeleid serieus neemt. Maar wie mag zo’n RI&E uitvoeren en waarom én door wie moet je deze laten toetsen?

Wie mag de RI&E uitvoeren?

Om een RI&E goed uit te voeren is het nodig om inzicht te hebben in risico’s en gevaren. Kennis en ervaring is belangrijk, om dit goed te kunnen doen.

De Arbowet stelt alleen geen specifieke deskundigheidseisen aan het uitvoeren van de RI&E. In de praktijk komt het er vaak op neer dat de preventiemedewerker of veiligheidskundige een centrale rol speelt bij het uitvoeren van een RI&E.

In het takenpakket van de preventiemedewerker staat ook omschreven dat hij ‘medewerking moet verlenen aan het verrichten en opstellen van een RI&E’. Vaak gebeurt dit in samenspraak met de directie én een aantal collega’s die specifieke kennis van veiligheidsrisico’s hebben.

Wie moet een RI&E maken?

Er is niet één persoon die verantwoordelijk is voor een RI&E. Zoals gezegd neemt de preventiemedewerker of veiligheidskundige vaak de lead. Zij hebben immers een cursus tot preventiemedewerker of veiligheidskundige gevolgd en houden zich bezig met veiligheid en gezondheid op de werkvloer. Maar het kan ook de werkgever zélf zijn die de RI&E opstelt, als hij zelf kennis van zaken heeft.

Je kunt er óók voor kiezen om de RI&E te laten maken door een externe partij. Het nadeel hiervan zijn de kosten. Daarnaast weet een externe partij vaak minder over de risico’s op jullie werkvloer.

Wie slim is, voert dus gewoon intern zijn RI&E uit en gebruikt de ervaringen van de medewerkers.

Wie is verantwoordelijk voor de RI&E?

De directie is eindverantwoordelijk voor de RI&E. Zij bewaakt immers het Arbo- en veiligheidsbeleid binnen de organisatie.

In de praktijk zie je vaak dat de preventiemedewerker en/of veiligheidskundige de praktische verantwoordelijkheid op zich neemt. Toch kun je de verantwoordelijkheid voor de RI&E breder trekken. Ook medewerkers zijn belangrijk bij het opstellen van de RI&E. Zij hebben dagelijks met eventuele risico’s te maken en weten wat er op de werkvloer speelt.

En het voordeel is: door je medewerkers erbij te betrekken, zullen ze meer het belang zien van (nieuwe) maatregelen. Zo zoek je samen naar praktische oplossingen die voor íedereen binnen het bedrijf werken.

Waarom moet je een RI&E toetsen?

Om de kwaliteit van de RI&E te borgen moet de RI&E-rapportage in veel gevallen worden getoetst. Volgens de wet een gecertificeerde arbodienst/deskundige dit doen. Zij toetsen de RI&E en adviseren bij het plan van aanpak. Ook kijken ze of alle veiligheidsrisico’s op de lijst staan, of de bedrijfssituatie realistisch is weergegeven en of de laatste normen en richtlijnen zijn toegepast.

Kortom: de RI&E wordt nog een keer ‘dunnetjes’ over gedaan. De toetsende partij doet altijd een documentenonderzoek, werkplekbezoek en voert gesprekken met verschillende medewerkers van het bedrijf. Dit gebeurt voornamelijk steekproefsgewijs. Op basis van de bevindingen kan uiteindelijk worden vastgesteld of de RI&E volledig en toereikend is.

De RI&E laten toetsen is trouwens niet voor álle bedrijven verplicht. Er zijn drie uitzonderingen:

1. Als jouw medewerkers gezamenlijk maar 40 uur (of minder) per week werken (Art. 14, lid 12, onder a., Arbowet). 
2. Als je een bedrijf hebt met 25 of minder werknemers en gebruikmaakt van een RI&E-model dat is opgenomen in een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) (art. 14, lid 12, onder b, sub 1, Arbowet)
3. Als je een bedrijf hebt met 25 of minder werknemers en gebruikmaakt van een door een Steunpunt erkend RI&E-instrument van de branche waaronder je valt (Art. 14, lid 12, onder b, sub 2, Arbowet). 

Wie mag de RI&E toetsen?

De risico-inventarisatie mag worden getoetst door een gecertificeerd Arbo-kerndeskundige, zoals een hoger veiligheidskundige, arbeidshygiënist, arbeids- en organisatiedeskundige of BIG-geregistreerde bedrijfsarts. Daarnaast mag een gecertificeerde arbodienst de RI&E toetsen.

Zelf je RI&E toetsen is niet toegestaan, tenzij je een gecertificeerde interne arbokerndeskundige binnen je bedrijf aan het werk hebt. In alle andere gevallen vindt de toetsing plaats door een onafhankelijke externe partij. 

Wat kost het toetsen van een RI&E?

De kosten voor het toetsen verschillen per aanbieder. Ook het soort bedrijf dat je hebt heeft impact op de kosten van een RI&E-toets. Zo is het toetsen van een RI&E van een kantoor vaak voordeliger dan van een productiebedrijf of bedrijf dat met (potentieel) gevaarlijke stoffen of machines werkt.

Gemiddeld kost een toetsing tussen de €400,- en €900,-. Het is slim om bij meerdere aanbieders een offerte aan te vragen, want de prijs en kwaliteit verschilt nogal eens.

Hoe vaak moet een RI&E getoetst worden?

Er is geen harde regel die stelt hoe vaak je de RI&E moet laten toetsen. In de praktijk zie je vaak dat bedrijven hun RI&E eens in de drie jaar vernieuwen.

Wél is het belangrijk om de RI&E te vernieuwen zodra er belangrijke wijzigingen plaatsvinden in de organisatie. Denk bijvoorbeeld aan de komst van extra locaties, het gebruik van andere machines en grondstoffen óf het ontstaan van nieuwe ongevallen en incidenten.

Zodra de RI&E vernieuwd is kun je deze ook opnieuw laten toetsen. Dat betekent dat toetsing ook vaak 1x in de drie jaar plaatsvindt. 

Lees hier meer over het bijstellen van de RI&E.

Wat is de rol van de arbodienst?

De arbodienst kan jou helpen bij de toetsing van je RI&E. Als jij de arbodienst of een arbodeskundige inschakelt, moeten zij de RI&E en het plan van aanpak toetsen op basis van de criteria van artikel 2.1 van de Arboregeling.

Daarna sturen zij het toetsingsrapport naar de werkgever of ondernemingsraad van jouw bedrijf. Op basis van dit toetsingsrapport kun je de concept RI&E of het plan van aanpak wijzigen.

Heb je zelf geen contract met een arbodienst, maar wil je graag van hun diensten gebruikmaken? Bekijk dan snel deze lijst met gecertificeerde arbodiensten.

Aan de slag met RI&E?

Wil jij binnen jouw organisatie een de slag met de RI&E? Volg dan de Opleiding tot Preventiemedewerker. Daar wordt dit onderwerp uitgebreid behandeld. Wil je meer? En wil je jouw medewerkers of collega’s motiveren om veilig, vakkundig en verantwoord te werken? Dan past onze KAM Coördinator Opleiding bij jou. 

Bronnen: 
Arboportaal.nl
Rie.nl