Dit betekent de Omgevingswet voor jou

In 2021 is het zover. Naar verwachting treedt de Omgevingswet januari volgend jaar in werking. Maar wat is het precies en wat betekent het voor jou? In dit artikel proberen wij met behulp van V-Kam Education trainer Antoine Span deze uitgebreide wet iets te versimpelen.

De Omgevingswet is eigenlijk al in 2015 in het leven geroepen, om een aantal regels op het gebied van milieu en ruimtelijke ordening wat simpeler te maken. Ook wordt het aantal regels teruggedrongen. Antoine: “In de Omgevingswet worden straks ruim dertig wetten ‘overgetankt’. De globale wetten gaan verdwijnen en worden gecentreerd op de Omgevingswet. Ook komt er één loketfunctie. Nu moet je vaak voor verschillende vergunningen bij verschillende loketten zijn, die elkaar ook nog eens tegenwerken. Maar de rijksoverheid gaat de verantwoordelijkheid verleggen naar de gemeente.”

Van rijksoverheid naar gemeentes

“Met de komst van de Omgevingswet wordt eigenlijk gezegd: ‘Bepaalde zaken, daar moet een landelijke overheid zich niet mee bemoeien.’” Meer ruimte voor ondernemen, lokaal maatwerk, het kunnen maken van snelle beslissingen en de leefomgeving staan voorop. De vier belangrijkste punten van de nieuwe wet. “Bijvoorbeeld: in een bepaalde stad of dorp wordt een tankstation gesaneerd. De bestemming vanuit ruimtelijke ordening is een tankstation, maar iemand anders wil er een activiteitencentrum bouwen. Voorheen moest men dan door een heel traject om het bestemmingsplan te kunnen wijzigen. Een brei van regelgeving door het rijk. Maar de Omgevingswet zegt in feite: laat dat aan de gemeentes over. Die kunnen veel beter een inschatting maken naar wat er gewenst is binnen de leefomgeving. Lokaal maatwerk leveren dus.”

Verkort proces

Waar de regels vanuit milieuwetgeving en ruimtelijke ordening elkaar nu nog weleens tegenwerken, wordt met de komst van de Omgevingswet alles op één hoop geveegd. “Het is natuurlijk niet handig dat je na jaren werk eindelijk de ruimtelijke ordening voor elkaar hebt, maar door een milieuvergunning plotseling nog het hele pand moet isoleren. Alle discrepanties worden uit de wet gehaald. Maar een milieuvergunning blijft een milieuvergunning en ruimtelijke ordening blijft ruimtelijke ordening, daar verandert niet zoveel aan. Wel wordt het proces verkort: we gaan van een halfjaarstermijn naar een termijn van acht weken. Op deze manier kan een ondernemer veel sneller schakelen op bepaalde ontwikkelingen. Het doen van bezwaar en beroep blijft echter nog steeds bestaan, iets wat de periode natuurlijk nog behoorlijk op kan rekken.”

Vergunningverlening opgesplitst

Ook op het gebied van vergunningverlening, met name gericht op bedrijven, is er volgens Antoine een grote verandering zichtbaar. “Op dit moment moet je een aanvraag doen voor je totale organisatie, dus voor alles wat zich binnen de hekken van je bedrijf bevindt.” Maar door de nieuwe wet gaat dit veranderen: “De wet zegt straks: Nee, er zijn bepaalde onderdelen milieubelastend en alleen daarvoor moet je een vergunning aanvragen. De niet-milieubelastende onderdelen hoef je niet langer mee te nemen in je aanvraag. Bijvoorbeeld: ik heb een kantoor, opslag met enkel dozen en een garage waar milieubelastende zaken gebeuren. Dan zegt de Omgevingswet: voor de garage vraag je een vergunning aan, de opslag is beperkt belastend en daarvoor hoef je alleen een melding te doen en het kantoor hoef je niet mee te nemen.”

Actualisatie van de vergunningssituatie

Eén inrichting, waar je straks voor verschillende facetten wel of niet een milieuvergunning voor aan moet vragen. Maar de wet milieubeheer komt wél terug in de Omgevingswet. De overheid mag dus nog altijd vragen om actualisatie van de vergunningssituatie. “Ben je nieuwe activiteiten gestart, dan kan de overheid – de gemeente in dit geval -jouw verplichten om je vergunning te actualiseren. Zo krijg je dus automatisch te maken met de Omgevingswet. Echter meer gericht op de leefomgeving. Als het past – en het is gewenst, dan kan er sneller worden doorgepakt. Waarbij regels gewoon de regels blijven.”

Milieubelastende activiteiten

“Het nieuwe toverwoord? Milieubelastende activiteiten. Het kan dus zijn dat je voor een deel van je organisatie wel een milieuvergunning nodig hebt en voor het andere deel niet. Toch verwacht ik dat er in de echte milieubelastende activiteiten niet heel veel gaat veranderen. Bij ruimtelijke ontwikkeling zie ik wel een echt voordeel: dat de dingen anders en sneller kunnen. Dus de Omgevingswet in het kort? Meer ruimte voor ondernemen, lokaal maatwerk, het kunnen maken van snelle beslissingen en de leefomgeving voorop.”

De Omgevingswet is nog volop in ontwikkeling, aan de details en uitleg rondom de wet wordt hard gewerkt. Meer weten? De Omgevingswet wordt regelmatig van een update voorzien.

Auteur: Michelle van der Molen – contentmarketeer V-Kam Education®